1. nhất thạch nhị điểu

Tôi hồi trước có tự học võ vẽ ít chữ Hán, lâu quá giờ quên gần hết, nay định học lại. Trước, để trí nhớ hoạt động, đầu đỡ bị ù lì. Sau, có dịp tìm đọc lại thơ văn tiền nhân. Thế là "nhất thạch nhị điểu".
Nên nhân tiện, gởi những bài đang học lên đây, trước có người cùng học cho vui; sau nữa, cũng mong được các vị đã giỏi chỉ giáo thêm. Thế cũng là "nhất thạch nhị điểu".
Các bài này đều do tôi tự soạn, tham khảo từ các trang mạng. Chủ yếu là các trang hvdict.thivien.net, zdic.net, qiyuan.chaziwang.com.
Học chữ Hán để đọc văn thơ đối trướng của tiền nhân, nên chủ yếu sẽ học chữ Hán phồn thể. Tuy nhiên, nguồn tài liệu chữ Hán trên mạng ngày nay đa phần sử dụng chữ Hán giản thể. Nên bên cạnh phồn thể, ta cũng sẽ học luôn giản thể (nếu có, đặt trong ngoặc). Thế cũng lại là "nhất thạch nhị điểu". Và đây sẽ là thành ngữ chúng ta sẽ học trong bài đầu tiên này.

*

Nhất thạch nhị điểu

一石二鳥 (一石二鸟)
[yì shí èr niǎo]

一 nhất = một, 石 thạch = hòn đá, 二 nhị = hai, 鳥 điểu = con chim.

一石二鳥 nhất thạch nhị điểu = một hòn đá ném (trúng) hai con chim. Ý là làm một việc mà được hai, hay như ta thường nói, một công đôi việc hoặc "nhất cử lưỡng tiện".

HỌC CHỮ

一 nhất = một. Vẽ một gạch, biểu thị số 1. 

二 nhị = hai. Vẽ hai gạch, chỉ 2.

石 thạch = đá. Vẽ hình hòn đá nằm bên sườn núi. 

鳥 (鸟) điểu  = chim. Vẽ hình con chim. Ở thời kì đầu (dạng giáp cốt văn) hình chữ khá giống con chim. Theo thời gian, các nét vẽ được kí hiệu hóa, giờ nhìn không mấy giống nữa. 

*

Chú: 

nhất 一 và nhị 二 được gọi là chữ chỉ sự
thạch 石 và điểu 鳥 = được gọi là chữ tượng hình.

Chỉ sự và tượng hình là hai trong sáu cách tạo chữ Hán. Các cách khác ta sẽ làm quen sau.

*

Hình: Ở cột bên phải là chữ điểu 鳥 biến đổi theo thời gian. Dạng chữ đầu tiên (trên cùng) gọi là giáp cốt văn (hình vẽ trên xương thú hay yếm rùa). Dạng chữ thứ năm gọi là khải thư, có từ đời Hán, hiện vẫn được dùng ở Đài Loan, Hồng Kong, .. Dạng chữ cuối cùng cũng là khải thư dạng giản thể, hiện được dùng ở Trung hoa lục địa, và cộng đồng người Hoa ở một số nước.
Nguồn hình: http://qiyuan.chaziwang.com/