Du Thành nam. Khiển hứng. Hàn Dũ
遊城南十六首－遣興
斷送一生惟有酒，
尋思百計不如閑。
莫憂世事兼身事，
須著人間比夢間。
韓愈
Dứt bỏ một đời duy có rượu,
Suy tư trăm kế chẳng bằng nhàn.
Lo lắng việc mình, lờ thế sự,
Hãy xem như mộng chốn nhân gian
Phụng Hà
Chốc lát quên đời chỉ rượu thôi
Suy tư trăm kế chẳng bằng chơi
Đừng lo thế sự, lo thân mạng
Hãy để mộng mơ chiếm cuộc đời
Nguyễn Minh
Dứt bỏ cuộc đời chỉ có rượu
Tìm tòi trăm kế chẳng như nhàn
Việc mình việc nước đừng lo nữa
Hãy để đời như giấc mộng tràn
Trần Đông Phong
斷送一生惟有酒，
尋思百計不如閑。
莫憂世事兼身事，
須著人間比夢間。
韓愈
Âm Hán Việt.
Du thành nam thập lục thủ - Khiển hứng.
Đoạn tống nhất sinh duy hữu tửu,
Tầm tư bách kế bất như nhàn.
Mạc ưu thế sự kiêm thân sự,
Tu trước nhân gian tỉ mộng gian.
Hàn Dũ.
Du thành nam thập lục thủ - Khiển hứng.
Đoạn tống nhất sinh duy hữu tửu,
Tầm tư bách kế bất như nhàn.
Mạc ưu thế sự kiêm thân sự,
Tu trước nhân gian tỉ mộng gian.
Hàn Dũ.
Chú:
遊城南十六首: 16 bài thơ viết khi đi chơi phía nam thành. Đây là nhưng bài thơ ông viết khi về già, trở lại Tuyên thành, nơi ông sống thời niên thiếu. Khiển hứng 遣興 là một trong 16 bài ấy.
遣興 khiển hứng: chỉ thơ văn tùy hứng mà làm, để bày tỏ tâm tư tình cảm.
斷送 đoạn tống: cắt bỏ.
一生 nhất sinh: một đời, một kiếp.
尋思 tầm tư: suy xét. 尋 tầm: tìm. 思 tư: suy nghĩ.
百計 bách kế: trăm kế, chỉ chung những mưu toan tính toán.
閑 nhàn: nghĩa gốc là hàng rào. Ở đây dùng như 閒 nhàn = thong dong vô sự, yên ổn.
莫憂 mạc ưu: chớ lo.
世事 thế sự: chuyện đời.
身事 thân sự: chuyện mình, chuyện bản thân.
須著 tu trước: cần phải, 必须.
人間 cõi đời.
夢間 mộng gian: cõi mộng.
Hàn Dũ: nhà thơ thời Trung Đường. Cha mẹ mất lúc mới 2 tuổi, ở với anh trai. Thông minh học giỏi, đỗ tiến sĩ, từng làm quan đến chức thị lang bộ Lại, nhưng cũng từng bị biếm trích do dám can ngăn vua. Ông nổi tiếng với chủ trương Văn dĩ tải đạo. Ông cũng là người viết bài văn tế Ngạc ngư (cá sấu), sau được Nguyễn Thuyên ở ta học theo, viết bài văn tế để đuổi cá sấu ở sông Hồng, được vua Trần Nhân Tông đổi họ là Hàn Thuyên.
Hai câu đầu của bài thơ này từng được Cao Bá Quát mượn dùng trong bài hát nói "Uống rượu tiêu sầu", tuy nhiên các bản tiếng Việt (Tuyển tập thơ ca trù, Văn học, 1987; trang web wikisource; trang web thivien . net) đều thấy ghi "trầm tư", chú thích chữ Hán (nếu có) cũng là "沉 思".
遊城南十六首: 16 bài thơ viết khi đi chơi phía nam thành. Đây là nhưng bài thơ ông viết khi về già, trở lại Tuyên thành, nơi ông sống thời niên thiếu. Khiển hứng 遣興 là một trong 16 bài ấy.
遣興 khiển hứng: chỉ thơ văn tùy hứng mà làm, để bày tỏ tâm tư tình cảm.
斷送 đoạn tống: cắt bỏ.
一生 nhất sinh: một đời, một kiếp.
尋思 tầm tư: suy xét. 尋 tầm: tìm. 思 tư: suy nghĩ.
百計 bách kế: trăm kế, chỉ chung những mưu toan tính toán.
閑 nhàn: nghĩa gốc là hàng rào. Ở đây dùng như 閒 nhàn = thong dong vô sự, yên ổn.
莫憂 mạc ưu: chớ lo.
世事 thế sự: chuyện đời.
身事 thân sự: chuyện mình, chuyện bản thân.
須著 tu trước: cần phải, 必须.
人間 cõi đời.
夢間 mộng gian: cõi mộng.
Hàn Dũ: nhà thơ thời Trung Đường. Cha mẹ mất lúc mới 2 tuổi, ở với anh trai. Thông minh học giỏi, đỗ tiến sĩ, từng làm quan đến chức thị lang bộ Lại, nhưng cũng từng bị biếm trích do dám can ngăn vua. Ông nổi tiếng với chủ trương Văn dĩ tải đạo. Ông cũng là người viết bài văn tế Ngạc ngư (cá sấu), sau được Nguyễn Thuyên ở ta học theo, viết bài văn tế để đuổi cá sấu ở sông Hồng, được vua Trần Nhân Tông đổi họ là Hàn Thuyên.
Hai câu đầu của bài thơ này từng được Cao Bá Quát mượn dùng trong bài hát nói "Uống rượu tiêu sầu", tuy nhiên các bản tiếng Việt (Tuyển tập thơ ca trù, Văn học, 1987; trang web wikisource; trang web thivien . net) đều thấy ghi "trầm tư", chú thích chữ Hán (nếu có) cũng là "沉 思".
Nghĩa.
Vứt bỏ được một kiếp chỉ có rượu,
Suy xét trăm mưu nghìn kế không bằng nhàn.
Chớ lo chuyện đời, chuyện mình,
Cần phải làm sao để cõi đời so được với cõi mộng.
Vứt bỏ được một kiếp chỉ có rượu,
Suy xét trăm mưu nghìn kế không bằng nhàn.
Chớ lo chuyện đời, chuyện mình,
Cần phải làm sao để cõi đời so được với cõi mộng.
Tạm dịch.
Thoát được một đời duy có rượu,
Tính toan trăm kể chẳng như nhàn.
Chuyện nhà chuyện thế đừng lo nữa,
Lo cõi đời sao giống cõi mơ.
Thoát được một đời duy có rượu,
Tính toan trăm kể chẳng như nhàn.
Chuyện nhà chuyện thế đừng lo nữa,
Lo cõi đời sao giống cõi mơ.
Đọc thêm vài bản dịch lấy từ trang thivien . net cho vui
Suy tư trăm kế chẳng bằng nhàn.
Lo lắng việc mình, lờ thế sự,
Hãy xem như mộng chốn nhân gian
Phụng Hà
Chốc lát quên đời chỉ rượu thôi
Suy tư trăm kế chẳng bằng chơi
Đừng lo thế sự, lo thân mạng
Hãy để mộng mơ chiếm cuộc đời
Nguyễn Minh
Dứt bỏ cuộc đời chỉ có rượu
Tìm tòi trăm kế chẳng như nhàn
Việc mình việc nước đừng lo nữa
Hãy để đời như giấc mộng tràn
Trần Đông Phong
Uống rượu tiêu sầu. Hình: trên mạng.
Comments
Post a Comment