Sơn trung . Vương Bột

山中      Sơn trung.

長江悲已滯,  Trường Giang bi dĩ trệ,        

萬里念將歸.  Vạn lý niệm tương quy.        

況屬高風晚,  Huống thuộc cao phong vãn,        

山山黃葉飛.  Sơn sơn hoàng diệp phi.        

王勃。     Vương Bột.

Chú.

- 山中 sơn trung = trong núi. Nhan đề bài thơ, có tài liệu ghi: 思歸 tư quy = mong về nhà.

- 長江 Trường giang = sông dài. Cũng là tên thường gọi của Dương tử giang, con sông dài nhất của Tàu (gần 6.5 ngàn km)

- 滯 trệ：ứ đọng. 

- 萬里 vạn lí = vạn dặm; người ở xa vạn dặm, đường về quê dài vạn dặm. 念將歸：tưởng đến việc về nhà (mà không về được). 

- 況屬 huống thuộc = huống là. 屬：vừa lúc. 高風：gió trong núi cao thổi. Cũng có bản ghi 秋風 gió thu. 

王勃 Vương Bột là nhà thơ thời Sơ Đường, lừng danh với bài Đằng vương các tự (Lạc hà dữ cô lộ tề phi, Thu thủy cộng trường thiên nhất sắc .. ). Tài hoa, nhưng đoản mệnh, chết khi mới 27 tuổi, trên đường đi thăm cha ở Giao Chỉ (tên nước ta bấy giờ) về bị chìm thuyền. Tương truyền xác ông được dân vớt lên và chôn ở Nghệ An.

Nghĩa: Trong núi

Nơi sông Trường giang lòng buồn đau vì đã bị kẹt lại quá lâu (hoặc: Nơi sông Trường giang nỗi buồn đau như đọng lại),

Ở nơi xa cách quê nhà vạn dặm bụng chỉ nghĩ đến ngày trở về.

Nhất là vào một chiều thu gió thổi, Khắp núi lá vàng bay.

Tạm dịch

Trường Giang buồn đọng lại,

Muôn dặm ngóng ngày về.

Gió núi chiều thổi mãi,

Lá vàng chấp chới bay.

Một số bản dịch thơ (cop lại từ trang thivien . net)

Trường giang sầu lắng đọng,

Nghìn dặm vẫn mong về.

Gió chiều tà lồng lộng,

Lá vàng khắp sơn khê.

Cao Nguyên

Trường Giang buồn đã đọng,

Muôn dặm nghĩ về làng,

Lại gió chiều lộng gió,

Núi non bay lá vàng.

Trần Trọng San

Trường Giang sầu đã đọng,

Muôn dặm ước về ngay.

Huống nữa chiều tung gió,

Lá vàng núi bay bay...

Lê Nguyễn Lưu

Trường Giang buồn tái tê

Muôn dặm nghĩ quay về

Gió mạnh chiều nay thổi

Lá vàng bay nhớ quê.

Nguyễn Minh

Photo: Đơn Hồng Oai